Κουβέντα με ένα είδωλο

Ήταν 20 λεπτά αληθινά απολαυστικής ανάγνωσης.

Όπως συνήθως συμβαίνει με τα περιοδικά του εξωτερικού (αυτά που αποτέλεσαν πηγή «έμπνευσης» -ή, αλλιώς, απροκάλυπτου copy-paste- από τους εγχώριους πρεσβευτές του lifestyle), ο δημοσιογράφος δεν αισθάνεται κανενός είδους δέος όταν κάθεται απέναντι σε ένα παγκόσμιο είδωλο. Δεν νιώθει την ανάγκη να στολίσει με κοσμητικά επίθετα τον συνεντευξιαζόμενο· να υπερθεματίσει με τους ευνοϊκούς χαρακτηρισμούς· να αποκρύψει τη σκουριά πίσω από τη λαμπερή εικόνα· να χτίσει μία αγιογραφία, ακόμη μία που θα προστεθεί στη λίστα των χιλιάδων τέτοιων συνεντεύξεων με τον Πελέ.

Όχι, το αγγλικό GQ κι ο Ρόμπερτ Τσάλμερς δεν χάιδεψαν τα αυτιά του Βραζιλιάνου σούπερ σταρ. Τον κάθησαν απέναντι και (μαζί με τις προφανείς, αυτές που θα ρωτούσε ο καθένας) τον πυροβόλησαν με ένα σωρό άβολες ερωτήσεις. Κι αποδέχθηκαν πως ο ίδιος ο Πελέ είναι εξίσου ωμός στις απαντήσεις του: δεν κοιτάζει να ευχαριστήσει κανέναν, μα απλώς λέει τη γνώμη του – ανοιχτά, φυσιολογικά, χωρίς τις κοινοτοπίες που πολλοί βγάζουν από το μανίκι σε κάθε ευκαιρία για να μην μπλέξουν.

Να, λίγο μετά το ξεκίνημα της συνέντευξης ο Βραζιλιάνος ερωτάται (φυσιολογικά) για τον Μέσι. «Είναι εξαιρετικός παίκτης. Πολύ ικανός. Απίστευτα έξυπνος». Κι αμέσως αλλάζει ταχύτητα: «Δεν είναι καλός στον αέρα. Και δεν έχει άνεση και με τα δύο πόδια. Μα είναι ό,τι καλύτερο έχουμε στη σύγχρονη εποχή». Ο Τσάλμερς έχει ένα άλλο όνομα να αντιπροτείνει: «Πολλοί μπορεί να αναφέρουν τον Κριστιάνο Ρονάλντο» λέει – κι εισπράττει την απάντηση: «Ο Ρονάλντο είναι… (παύση) ένας πολύ καλός παίκτης. Με την έννοια που ο Ντέιβιντ Μπέκαμ ήταν ένας πολύ καλός παίκτης»…

Άουτς!

Κι η άποψή του για τον ρατσισμό στο ποδόσφαιρο σπάει με θόρυβο όλα τα στερεότυπα, βουβαίνει όλες τις politically correct φωνές: «Δεν πρέπει να υπάρχει ένας και μοναδικός κανόνας για να τιμωρήσεις κάτι τέτοιο. Θα ήταν καλύτερα να μην δίνουμε τόση πολλή σημασία σε τέτοιες συμπεριφορές» λέει αυτός, ο Πελέ, που γνώρισε τον ρατσισμό στο ποδόσφαιρο με τον πιό ωμό και σκληρό τρόπο, όντας ένας «πολύ επιτυχημένος νέγρος», όπως τον περιέγραψε μία δημοσιογράφος στο μακρινό 1966.

«Ξέρω καλά πώς είναι να σε αποκαλούν “μία βραζιλιάνικη μαϊμού”» λέει και απαριθμεί παρόμοια περιστατικά όταν έπαιζε με τη φανέλα της Βραζιλίας κόντρα σε Ουρουγουάη, Παραγουάη κι Αργεντινή. «Τότε αυτά έμεναν ανάμεσα στους παίκτες, τώρα οι εφημερίδες τα εκμεταλλεύονται για να πουλήσουν φύλλα».

Τίποτε politically correct δεν υπάρχει στα λόγια του ανθρώπου που έμοιαζε να είναι η φωνή του καθωσπρεπισμού, ως το πρόσωπο σε δεκάδες καμπάνιες πολυεθνικών, ως το πρότυπο του mainstream καταναλωτισμού. Ακόμη κι όταν η κυρία των public relations που τον συνοδεύει παρεμβαίνει σε μία ερώτηση που αφορά τον Μπλάτερ και τη ΦΙΦΑ, ο Πελέ την κόβει απότομα – θα απαντήσει εκφέροντας τη γνώμη του, ανοιχτά κι απροκάλυπτα, χωρίς να φροντίσει να ευχαριστήσει κανέναν.

Με τον ίδιο τρόπο μιλά για κάθε πτυχή της ζωής του· καθώς η συνέντευξη προχωρά, απλώνεται ολόκληρη η ποδοσφαιρική διαδρομή αυτού που αποκαλείται ο καλύτερος παίκτης στην ιστορία του ποδοσφαίρου – και που ο ίδιος δεν διστάζει να επιβεβαιώσει ψυχρά, επισημαίνοντας ότι «υπάρχουν πολλοί μουσικοί, αλλά μόνον ένας Μπετόβεν». Το περιοδικό τον βομβαρδίζει με μία ερώτηση για όλα όλα τα γνωστά κεφάλαια της ζωής του: για τα 18 χρόνια με τη Σάντος, για τα Παγκόσμια Κύπελλα, τα οικονομικά του προβλήματα, την οικογένειά του, τον ξενιτεμό του στην Αμερική για τους Κόσμος της Νέας Υόρκης, για την εξωγηπεδική του ζωή, για την παραμονή του στη δημοσιότητα. Απλά και καθαρά, ο Πελέ απαντά για όλα.

Το ίδιο κάνει κι όταν ο Ρόμπερτ Τσάλμερς τού αναπτύσσει την υπόθεση: «Φυσικά, εάν έπαιζες σήμερα, θα είχες φύγει πολύ γρήγορα στην Ευρώπη και θα αγωνιζόσουν για τη Ρεάλ ή τη Μπαρτσελόνα. Η ζωή σου θα ήταν πολύ διαφορετική». Στο μοτίβο ολόκληρης της συνέντευξης, ο Πελέ απαντά ανοιχτά, διαλύοντας ακόμη έναν μύθο: «Νομίζω πως θα ήταν ακριβώς η ίδια. Θα μου ήταν μάλλον ευκολότερο να αγωνίζομαι στη σύχρονη εποχή: σήμερα οι διαιτητές προσέχουν πολύ τους παίκτες. Οι κίτρινες και οι κόκκινες κάρτες σού παρέχουν προστασία» ομολογεί.

Και σημειώνει -στο κλασσικό στυλ του μεγαλύτερου παίκτη όλων των εποχών: «Αλλωστε, δεν νομίζω πως σήμερα έχουμε παίκτες με τις ικανότητες που είχαμε τότε…»

Υ.Γ.: Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο GQ Μαΐου 2012 (αγγλική έκδοση). Για το iPad, βρίσκεται εδώ (κοστίζει 2,99 στερλίνες).